Kaliteli Yağlıboya Nasıl Olmalıdır

Yağlı boyayı bizzat karmak, ressama birçok faydalar sağlar. Ressam bu şekilde, hem boyanın materyellerini daha yakından tanır hem de bizzat yapılan boyada bir materiyal güzelliği temin eder. Bu materyel güzelliği fabrikaların boyalarında yoktur. Boyayı iyice karabilmek, bir kaim cam yahut beyaz fayans plâk, bir keçe yahut kaim bir gazete altlığı üzerine konur. Böylece tazyikle camın kırılması ya da camın kayması önlenir. Pigmente karıştırılacak yağ ile, miktarları birçok kitaplarda yazılmıştır.

Ekseriyetle koyu renkler yağı fazla içerler. Buna mukabil açık renkler yağı o kadar fazla yutmazlar. Ayrıca, bazı boya fabrikalarının raporlarına göre boya ne kadar ince karılırsa boya sathı büyüdüğünden o kadar fazla yağ yutmaktadırlar.

Hafif boyalar bünyelerine çok yağ aldıkları gibi ağır boyalar da az yağ kabul ederler. Tabiî boyanın ince yahut kalın dövülmesine göre yağ miktarları da değişir. Eski ressamların yaptıkları boyaların bugünkü fabrika boya tozlarına mukabil çok daha kaba olmaları gibi boyaların bünyelerine daha az yağ almalarını temin eder. Böylece, sararma ihtimalleri de daha azaltılmış olur. Fayans plâk üzerine koyulmuş pigment içine ilk önce az yağ konur ve spatül ile karılır. Karıldıkça boya sulanır, ve buna tekrar toz ilâve edilerek karılmaya devam edilir. Neticede boya yayılmayıp, ispatülle nasıl bırakılırsa öyle duracak hale gelir. Kurşun beyazını, Napoli sarısını, krom sarılarım, zehirli olduklarından ağzı tülbentle örterek karinalıdır. Aksi takdirde uçar. Toz boyalar ciğerlere girer. Ağza bağlanacak tülbentin ıslak olması daha iyidir. Çinko beyazı gayetle ince öğütülmüş olarak piyasaya sürüldüğünden, bu boyayı kısaca bir karıştırdık tan sonra kullanmak en iyisidir. Bu boyanın fazla karılması ancak boyanın bozulmasına sebep olur. Krom kırmızısı da çok karıldığı taktirde rengini değiştirir ve sarıya çalar. Napoli sarısı eğer az karılırsa en güzel neticeyi verir.

Boyanın Sürüldüğü Gibi Kalması Için :

Boyanın Sürüldüğü gibi kalması için  , su ile pigmentin karılmasından sonra yağ katarlar ki, bu su, boyayı çürüttüğünden zararlıdır. Bu bakımdan iyi bir boya hamuru elde etmek isteniyorsa, bunu fazla pigment katarak elde etmelidir. Boyanın kesilecek gibi bir kıvama gelmesi için karılan boyanın içine tükürüldüğü gibi az- miktarda kasein, yumurtalı temperle emilzüyonu veya kaolin katılması mümkündür. Fakat bunların yanında Doerner tarafından en iyi olarak vasıflandırılan balmumu katılmasıdır. Fakat Doerner, balmumunu yağ içinde değil de terebentin içinde eritildikten sonra boyaya ilâvesini tavsiye ediyor. Balmumu ilâvesi % 2 dir. Balmumunun bir faydası da yağın boyayı sarartmasına mani oluşudur. Eski yağlarla karıştırıldığı taktirde boya, çabuk katılanır. Kurşun beyazının karıldıktan sonra, 8 gün beklemeyi, ondan, sonra tüplere koymayı Doerner ayrıca tavsiye etmektedir.

Bunun gibi bazı denkler karıldıktan sonra bir gün bekletilmeli, ondan sonra tekrar pigment üâvesi ile karıldıktan sonra tüplere konulmalıdır. Çinko beyazı, emaraud yeşili, ultramarin, umra ve kobalt yeşili bu muameleye tutulursa iyi netice alınır. Boya karıldıktan sonra, tüpe doldurulur. Tüpe boya konmadan evvel tüpü zapon lak’ı ile çalkala* makla yağ asidinin tüpün madenine tesiri önlenir. Tempera renklerini^ tüplere doldurulmasından önce de aynı şekilde tüpleri zapon lak’ı ile çalkalamak gereklidir. Boyalar, geniş ağızlı kavanozlarda da muhafaza edilebilir. Ancak boyanın üzerine biraz su koymalı ve boya suyun altmda kalmalıdır.

Eskimiş Boyalar

Eskimiş boyaların tekrar terepentin yağı ile eritilmesi ve karılmasında fayda yoktur. Çünkü tekrar katılaşması ve ayrıca kararmasının önüne geçilemez. Üzerinde boya karılan plâk, daima boya yapıldıktan sonra terepentin, benzol, xylol gibi maddeler ile temizlenmelidir.

Evde Yağlıboya Hazırlama

Ekseriya fabrikalarca yapılan boyaların malzemeleri hakkında gayet detaylı bilgiler verilmesine rağmen bunların ölçülerine ait bilgiler bir sır olarak saklanmaktadır. Fabrika boyaları ekseriya gayetle ince öğütüldüğü ve fazla karıldığından boyaların kararmaları ve  ışıklılık kudretlerini kaybetmeleri çabuklaşmaktadır. Ayrıca boyaların silindir altında geçirilmeleri o boyaların sabunlaşmalarına sebep olmakta, bu suretle de sertleşmekte ve kaliteleri de bozulmaktadır.

Fabrikaları ekseriyetle buna mecbur eden şey resim yapan ekseriyetin bu gerçekleri bilmemesi ve görünüşe önem vermesidir. Eski resim kitaplarında örneğin Cen-nini de pigmentlerin kâfi derecede döğülemediğinden bahsedilmektedir. Fakat zamanın en iyi döğülen iyi boyaları bugünün tozları yanında toz zerreleri bakımından 10 misli daha büyüktür.

Doemer de toz zerreciklerinin kaba oluşunu rengin ışıklı ve bozulmaması bakımından isabetli olduğunu müşahade ettiğini yazmaktadır. Bunun faydasını elle karılmış boya kullananlar derhal fark- ederler. Eski ressamların boyalarını taze taze yapıp kullandığını biliyoruz. Bunun yanında ise fabrikanın boyasını uzun zaman piyasada beklemeye tahammül edecek bir boya haline getirmesi lâzım gelmektedir. Bu da piyasaya çıkacak boyanın iyi kalitesi yanında dayanıklı olmasını gerektirecek ilâveleri gerekli kılar. Klemser beyazım eğer bizzat yapıyor iseniz suyu içine damla damla katmak şayam tavsiyedir.

Evde Yağlıboya Hazırlama Için Nelere Dikkat Edilir

Balmumu terebentin içinde eritilerek de kullanılabilir. Yağlı boya, dışarda yahut atölyede yapılan çalışmaya göre, sabahleyin yapılan çalışmada zor karılırken öğlende yahut güneşli havada açıkta adeta paletten boya akar. Hattâ bu hal, boyada fazla miktarda balmumu yuvarsa fazlalaşır. Yağlı boya ressamı için, çok üzücü husus, renklerin değişik zamanlarda kurumasıdır. Meselâ kremser beyazı, saturn kırmızısı, kobalt mavisi çabuk kurudukları halde karmin, zinnaber renkleri ve siyah geç kurumaktadırlar. Bu renklerin çabuk kurumaları için bu renklerin içine toz halinde kremser beyazı katmak en güzel çaredir. Tempera emülsiyonları ile de bugün ressamları aynı neticeye ulaşmak yolunu bulmuşlardır. Boyaların kuruma zamanları, eğer bu renklerin arasında aracı renkler yapmak için başka renkler katılmamış olsa idi, bu kuruma müddetleri birbirlerine daha eşit olurdu.

Haşhaş Yağı

Boyaları üst üste çalışmayan ressam için, haşhaş yağı iyi bir materyeldir. Yalnız haşhaş yağının taze, ince, akıcı olması gerekir. Bu yağla yapılan boya çabuk kurumadığı gibi fazla yağlı bir manzara arzeder. Astar olarak sürülecek ilk tabaka için haşhaş yağı müsait değildir. Bugün halen piyasaya sürülen boyalar, haşhaş ve keten yağı karışık olarak yapılır. Örneğin kremser beyaz, ekseriya haşhaş yağı ile karıştırıldığı halde, zor kuruyan boyalar keten yağı ile karıştırılır.

Reçineli Yağlı Boyalar:

Reçine esanslarını, beyaz çiğneme sakızı «damla sakızı» veya temiz reçineyi tere- pentin ve keten yağı içinde hallettikten sonra % 10 nisbetinde olarak boyaya katılır. Yani yağın nisbeti 1/10 olmalıdır. Bu suretle tübün içinde sertleşmesi de önlenmiş olur. Rubens’in kullandığı boyalar da aynı şekilde yapılmıştır. Yani sakız terepentin içinde eritilir. Bu mayi güneşte dinlendirilmiş keten yağma katılır. Sonra bu karışım, boya ile karıştırılır. Schmincke fabrikasının «Mussini» artist boyaları reçineli olarak yapılmaktadır. Schmincke boyaları, piyasanın kusursuz boyalarıdır. Bu boyalar birbirlerine eşit bir şekilde gerek satıhta gerekse iç olarak beraberce kururlar. Reçineli boyalara konulacak balmumu, yağ içinde değil, terepentin içinde eritildikten sonra ilâve edilmelidir.

Reçineleli Boyaların Verniklenmesine Gerek Var Mıdır ?

Reçineli boyalar uzun zaman resmin verniklenmesine ihtiyaç duymaz, çünkü verniğin muhafaza edici hususiyeti kendisinde de vardır. Reçineli balmumu boyalarını da kendimiz bir başka şekilde pratik olarak, Doerner’in tavsiye ettiği şekilde kullanabiliriz. Reçineli esans verniği (yukarıda formülü verilmiş bulunuyor) şu şe^ kilde bir başka formül ile daha pratik şekilde tatbik etmek mümkündür.

Terepentin içinde halledilmiş balmumu yağlı boyaya spatül ile karıştırılır ve resimde kullanılır. Reçine terepentin içinde halledilir ve buna balmumu ilâve edilirse bu iş için en uygun bir boya materyeli yapılmış olur. Bu esans ile karıştırılmış ve boyanmış resim atmosferli, volümlü, mat, aydınlık olur. Dekoratif maksatlarla yapılacak olan resimlerde, duvar resimlerinde ve bütün diğer tekniklerden daha müsaittir.